|
|
پژوهش های مابعدالطبیعی، جلد ۱، شماره ۱، صفحات ۴۵-۶۵
|
|
|
| عنوان فارسی |
یقین و تأثیر عمل بر آن از دیدگاه قرآن |
|
| چکیده فارسی مقاله |
: معرفت‌شناسی قرآنی مکتبی یقین‌گرا است. یقین بر دو قسم است: یقین معرفت‌شناختی و یقین روان‌شناختی. یقین معرفت‌شناختی آن است که به لحاظ منطقی و فلسفی یقین به شمار می‌رود. اما یقین روان‌شناختی غالبا از سنخ اقناع است. یقین در قرآن درنهایت نتیجه حصولِ معرفت صادق (مطابق با واقع) همراه با آرامش و سکون قلبی است. بنابراین، قرآن، هم بر یقین معرفت‌شناختی تأکید کرده است و هم بر یقین روان‌شناختی. یقین قرآنی، اعتقادی ساده یا ایمانی کور (ایمان بی‌دلیل یا ناموجّه) نیست. قرآن بر تأثیر گسترده، عمیق و مستقیم عمل (یا ساحت رفتاریِ) انسان بر نظر (معرفت) و نهایتاً بر یقین تأکید می‌کند. قرآن اعمال مؤثر بر معرفت و یقین را به دو دسته کلّی تقسیم می‌کند: ارزش‌ها و اعمالی که بر معرفت و یقین انسان تأثیر مستقیم و مثبت دارند، و ضد ارزش‌ها و اعمالی که بر معرفت و یقین انسان تأثیر مستقیم امّا منفی دارند. به نظر می‌رسد از منظر قرآن، ساحت عمل و نظر به مثابه دو بُعد مهم از ابعاد وجودیِ انسان از یکدیگر جدا نیستند و با هم ارتباط مستقیم دارند، تا آنجا که با دقت در آیات قرآن آشکار می‌شود که تأثیر عمل انسان بر معرفت و یقین، حتّی بیش از عناصر و عوامل نظری و شناختیِ محض است. در واقع، عمل و معرفت انسان در قرآن در بافتی «وجودی» وحدت می‌یابند. از دیدگاه قرآن، معرفتِ محض نمی‌تواند به یقین بینجامد، زیرا معرفت صرفاً یک امر منطقی و معرفت‌شناختی نیست، بلکه مرتبه و ساحتی از وجود انسان است. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
قرآن، معرفت، یقین، عقل، شهود، عمل، ارزش. |
|
| عنوان انگلیسی |
Certainty & Effect of Practice on It in the Quran |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
The Quranic epistemology is a realistic school. Certainty has two kinds including epistemological and psychological ones. Epistemological certainty is considered certainty philosophically and logically. Psychological certainty, however, is of convincing kind. In the Quran, certainty finally is the result of acquiring true knowledge inclined to hearty calm. So, the Quran has emphasized on both epistemological and psychological certainty. The Quranic certainty is not a simple belief or blind faith without reason. The Quran, also, impresses on extensive, direct and deep influences of human practice on knowledge and certainty. The Quran divides the effect of practices on knowledge into two parts: first, values and acts that have direct and positive effects on human knowledge second, anti-values and acts that have direct and negative effect on human knowledge and certainty. It seems that in the Quran, practical and theoretical dimensions are as two inseparable and ontological dimensions of human which have reciprocal relations, so far as, it is cleared that the effect of human act on his/her certainty and knowledge is more cognitive and theoretical factors. In fact, human knowledge and act are united in an ontological context. In the Quranic view, the pure knowledge can not get certainty since knowledge is not merely a logical and psychological fact but is a stage of human existence. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
|
|
| نویسندگان مقاله |
مهدی عباس زاده | mahdi abbaszadeh
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://isharat.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-11-3&slc_lang=fa&sid=fa |
| فایل مقاله |
دریافت فایل مقاله |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
فلسفی |
| نوع مقاله منتشر شده |
مقاله پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|
