دراسات فی السردانیه العربیه، جلد ۷، شماره ۴، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی دراسه المعتقدات اللاعقلانیه لشخصیه خدیجه فی ثلاثیه نجیب محفوظ (بین القصرین، وقصر الشوق، والسکریه) استنادًا إلی استبیان المعتقدات اللاعقلانیه لجونز (IBT)
چکیده فارسی مقاله تنبع المعتقدات اللاعقلانیه من التفسیر الذاتی للأحداث والتفاعلات البشریه، حیث تتحول إلی أطر معرفیه راسخه تعیق التوازن النفسی والاجتماعی للفرد. وفی إطار الکشف عن هذه المعتقدات فی الحقل الأدبی، یقدم "مقیاس المعتقدات اللاعقلانیه" لجونز - المتأسس علی نظریه العلاج العقلانی الانفعالی عند ألبرت إلیس - إطاراً تحلیلیاً دقیقاً لتشریح البنی النفسیه الکامنه فی الشخصیات الروائیه. یعتمد هذا البحث علی منهج وصفی-تحلیلی ویسعی إلی تشخیص الأنماط اللاعقلانیه المهیمنه علی الشخصیه الأدبیه وتحلیل آلیات اشتغالها، من خلال تطبیق معاییر استبیان جونز علی سلوکیات شخصیه خدیجه فی ثلاثیه نجیب محفوظ (بین القصرین، قصر الشوق، والسکریه)، بهدف رصد تأثیر هذه المعتقدات فی تشکیل دینامیاتها النفسیه وعلاقاتها الاجتماعیه ضمن النص الروائی. وتشیر النتائج إلی أن "النزعه إلی اللوم" کان المعتقد اللاعقلانی الأکثر وضوحًا فی شخصیه خدیجه. إذ کانت شخصیتها متأثره باللوم المستمر، حیث عُرفت بأسلوبها اللاذع وانتقاداتها الحاده. کانت تلقی اللوم علی الآخرین بسبب أبسط الأمور، وکانت دائمًا مستعده للدخول فی نزاعات لفظیه. کما کانت تعتقد دائمًا أن الآخرین هم المذنبون، وکانت نظرتها للأمور یغلب علیها التشاؤم، حیث کانت تواجه المواقف بالسخریه والاستهزاء والتوبیخ المستمر. وفی النهایه، حصلت شخصیه خدیجه علی درجه 223 فی مقیاس المعتقدات اللاعقلانیه.
 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله المعتقدات اللاعقلانیه، نموذج جونز، ثلاثیه نجیب محفوظ، بین القصرین، قصر الشوق، السکریه.
عنوان انگلیسی A study of the irrational beliefs of the character Khadija in Naguib Mahfouz’s trilogy (Bayn al-Qasrayn, Qasr al-Shawq, and Al-Sukkariyya) based on Jones’ Irrational Beliefs Questionnaire (IBT)
چکیده انگلیسی مقاله
Irrational beliefs stem from subjective interpretations of events and human interactions, transforming into entrenched cognitive frameworks that disrupt an individual’s psychological and social balance. In the context of exploring these beliefs within the literary field, Jones’s “Irrational Beliefs Scale,” grounded in Albert Ellis’s Rational Emotive Therapy theory, provides a precise analytical framework for dissecting the psychological structures underlying fictional characters. This study aims to identify the dominant irrational patterns in literary characters and analyze their operational mechanisms by applying the criteria of Jones’s questionnaire to the behaviors of Khadija in Naguib Mahfouz’s trilogy (Palace Walk, Palace of Desire, and Sugar Street). The objective is to examine the impact of these beliefs on shaping her psychological dynamics and social relationships within the narrative text. Employing a descriptive-analytical approach, this research utilizes Jones’s questionnaire to study Khadija’s irrational beliefs in Mahfouz’s trilogy. The findings indicate that the “tendency to blame” was the most prominent irrational belief in Khadija’s character. She was heavily influenced by constant blaming, characterized by her sharp tone and critical remarks. Khadija frequently blamed others for the slightest issues and was always ready to engage in verbal conflicts. She consistently perceived others as culpable, and her outlook was predominantly pessimistic, often responding to situations with sarcasm, mockery, and relentless reproach. Ultimately, Khadija scored 223 on the Irrational Beliefs Scale.


 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Irrational beliefs, Jones’s model, Naguib Mahfouz’s trilogy, Palace Walk, Palace of Desire, Sugar Street.
نویسندگان مقاله حسن میرکمالی | hasan mirkamali
University of Zabol
جامعه زابل

علی اصغر حبیبی | aliasghar habibi
University of Zabol
جامعه زابل

مجتبی بهروزی | mojtaba behrozi
University of Zabol
جامعه زابل

نشانی اینترنتی http://san.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-303-4&slc_lang=ar&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده ar
موضوعات مقاله منتشر شده بحثیه
نوع مقاله منتشر شده بحثیه
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات