تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، جلد ۱۲، شماره ۴۶، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی تحلیلی بر پویایی رفتار فضایی خشکسالی در ایران
چکیده فارسی مقاله خشکسالی یکی از مهم‌ترین مخاطرات طبیعی با الگوهای فضایی-زمانی پیچیده است. این پژوهش به تحلیل ویژگی‌های ساختاری و فضایی خشکسالی‌های ایران در سه مقیاس زمانی سالانه، فصلی و ماهانه پرداخته است. برای این منظور، شدت و گستره خشکسالی با استفاده از شاخص RAI و داده‌های بارش ماهانه ERA5 در بازه زمانی 42 ساله (1979-2021) محاسبه شد. نخست، پراکنش فضایی و توزیع جهت‌دار مرکز ثقل خشکسالی بررسی و تغییرات فضایی آن طی سال‌ها تحلیل شد. همچنین، ارتباط میان موقعیت مرکز ثقل خشکسالی و گستره آن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در دوره سرد، مرکز ثقل خشکسالی بیشتر در نواحی مرکزی ایران متمرکز است، در حالی‌که در دوره گرم، این مرکز به شمال‌غرب، سواحل دریای خزر و جنوب‌شرق ایران منتقل می‌شود. الگوی توزیع خشکسالی در تمامی مقیاس‌ها به‌طور غالب از شمال‌غرب به جنوب‌شرق بوده است. همچنین، جابجایی مرکز ثقل خشکسالی به سمت شمال‌شرق، شرق، جنوب‌شرق و جنوب، همزمان با افزایش گستره خشکسالی مشاهده شد، در حالی‌که جابجایی به سمت شمال، شمال‌غرب و غرب با کاهش گستره خشکسالی همراه بود. به‌طور کلی، نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که موقعیت مرکز ثقل خشکسالی ارتباط مستقیمی با تغییرات گستره خشکسالی دارد، هرچند که خشکسالی‌های ایران فاقد الگوی فضایی-زمانی منظم و قابل پیش‌بینی هستند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله مرکز ثقل، ساختار فضایی خشکسالی، توزیع جهت‌دار خشکسالی ، مسیریابی خشکسالی
عنوان انگلیسی An Analysis of the Dynamics of the Spatial Behavior of Drought in Iran
چکیده انگلیسی مقاله Drought is one of the most significant natural hazards, characterized by complex spatiotemporal patterns. This study analyzes the structural and spatial characteristics of droughts in Iran across three temporal scales: annual, seasonal, and monthly. To achieve this, the intensity and extent of droughts were calculated using the RAI index and ERA5 monthly precipitation data over 42 years (1979–2021). Initially, the spatial distribution and directional trends of the drought centroid were examined, and its spatial variations over the years were analyzed. Additionally, the relationship between the location of the drought centroid and its extent was investigated. The results revealed that during the cold season, the drought centroid is primarily concentrated in central Iran, while in the warm season, it shifts toward the northwest, the Caspian Sea coast, and the southeastern regions of the country. The distribution pattern of droughts at all scales predominantly follows a northwest-to-southeast trajectory. Furthermore, shifts in the drought centroid toward the northeast, east, southeast, and south were observed to coincide with an increase in drought extent, whereas shifts toward the north, northwest, and west were associated with a reduction in drought extent. Overall, the findings of this study demonstrate a direct relationship between the location of the drought centroid and changes in drought extent, despite the fact that droughts in Iran lack consistent and predictable spatiotemporal patterns
 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Center of Gravity, Spatial Structure of Drought, Directional Distribution of Drought, Drought Path Tracking
نویسندگان مقاله سوسن حیدری | Sousan Heidari
Department of Physical Geography, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran
گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

مصطفی کریمی | Mostafa Karimi
Department of Physical Geography, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran
گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

قاسم عزیزی | Ghasem Azizi
Department of Physical Geography, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran
گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

علی اکبر شمسی پور | AliAkbar Shamsipour
Department of Physical Geography, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran
گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

نشانی اینترنتی http://jsaeh.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-65-5&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات