علوم زمین خوارزمی، جلد ۱۱، شماره ۳، صفحات ۰-۰

عنوان فارسی زمین شناسی، سنگ نگاری، دورسنجی، کانه زایی و کانه نگاری بخش غربی کانسار آهن صاحب، شمال شرق سقز
چکیده فارسی مقاله
کانسار آهن صاحب، در 16 کیلومتری شهر صاحب و در شمال­‌شرق شهرستان سقز قرار دارد. این کانسار در تقسیم­‌بندی­‌های زمین‌­شناسی- ساختاری ایران در پهنه دگرگونی- ماگمایی سنندج- سیرجان قرار دارد و شامل 3 بخش غربی، مرکزی و شرقی است. در این پژوهش زمین‌­شناسی، پتروگرافی توده نفوذی، دورسنجی کانسار و کانه­‌زایی اسکارن صاحب در بخش غربی مورد بررسی قرار گرفته است. واحدهای آهکی پرمین و آهکی و شیلی کرتاسه، به همراه توده‌­های نفوذی با ترکیب گرانودیوریتی تا گرانیتی به سن کرتاسه بالایی- پالئوسن، واحدهای سنگی اصلی منطقه را تشکیل می­‌دهند. کانه‌­زایی آهن در منطقه­‌ی مورد مطالعه به­ صورت عدسی شکل و رگه- رگچه­‌ای در محل تماس توده­‌ی نفوذی با واحدهای کربناته روته و واحدهای شیلی و کربناتی کرتاسه تشکیل ‌شده است. جایگزینی توده­‌ی مذکور سبب شده تا نهشته­‌های کربناته- تخریبی موجود در مرز حاشیه جنوبی آن شدیداً دست­‌خوش پدیده دگرگونی مجاورتی گردد و باعث تشکیل اسکارن در این منطقه شده است. براساس نتایج دورسنجی در منطقه مورد مطالعه دگرسانی­‌های موجود در این کانسار شامل کربناته، آرژیلیک، ترمولیت- اکتینولیت، گوسان و کلریتی می­‌باشند که با مطالعات صحرایی و میکروسکوپی تطابق دارد. هم­چنین براساس نتایج پتروگرافی علاوه بر دگرسانی‌­های فوق دگرسانی‌­های اپیدوتی، سریسیتی و سیلیسی نیز در منطقه مورد مطالعه وجود دارند. کانه‌­زایی آهن در این منطقه بیشتر در واحدهای مرمری و هورنفلسی (اگزواسکارن) و به مقدار کمتر در توده نفوذی (اندواسکارن) تشکیل شده است. پهنه‌­های اسکارنی تشکیل شده در این منطقه شامل پهنه‌­های گارنت اسکارن، گارنت پیروکسن اسکارن، پیروکسن اسکارن، اپیدوت اسکارن، مرمر و اسکارن کانه­‌دار هستند. کانه‌های موجود در این کانسار شامل مگنتیت، کالکوپیریت، پیریت، کالکوسیت، مالاکیت و آزوریت به ­همراه کانی‌­های باطله از جمله گارنت، پیروکسن، ترمولیت- اکتینولیت، اپیدوت، کلریت و کلسیت می‌­باشند. براساس یافته‌های این پژوهش می‌­توان اظهار داشت که کانسار آهن صاحب از کانسارهای آهن نوع اسکارن کلسیک بوده و حجم اصلی کانه‌­زایی در بخش اگزواسکارن روی داده است.

 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ، اسکارن، صاحب، پتروگرافی، دورسنجی، کانه‌زایی آهن، سنندج- سیرجان، سقز

عنوان انگلیسی Geology, petrography, remote sensing, mineralization and mineralography of western part of Saheb iron ore deposit, NE of Saqez
چکیده انگلیسی مقاله
The Saheb skarn iron deposit is located about 16 km northwest of the Saheb district, in the Saqez city and Kurdistan province. This area is located in the Sanandaj-Sirjan metamorphic-magmatic zone. The main rock units in the study area include dolomitic rocks of the Soltanieh Formation, Permian and Cretaceous limestones, shale and granitoid batholith. The Saheb batholith shows quartz monzodiorite, quartz monzonite and granite in composition. This batholith has intruded into Permian and Cretaceous sedimentary units during the Late Cretaceous-Early Palaeocene, causing contact metamorphism and skarnification. The contact metamorphism zone in the area includes endoskarn and exoskarn zones. The Saheb iron mineralization has vein and lenzoid-shape with a length of 20 to 100 m and a thickness of 3 to 10 m. The ore body occurred as massive, brecciated, open space filling, banded, vein-veinlet disseminated and relict. Magnetite is the main ore mineral, which is accompanied by pyrite, chalcopyrite, and secondary minerals such as hematite, geothite, azurite, chalcocite, covellite and malachite. Garnet, pyroxene, epidote, actinolite, tremolite, calcite and quartz are present as the gangue minerals. According to the field and microscopic studies, epidotization, chlorotization, sericitization, propylitization, and argillic alterations are the most extensive alterations in the mineralized area, respectively. Based on remote sensing studies, it can be stated that carbonate, sericitic and propylitic and gossan alterations are well developed in the region and in some cases, the alteration zones in the study area overlap with together. Field studies, mineralogical and textural features show that the Saheb iron mineralization is classified as a calcium-type skarn deposit.
 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Skarn, Saheb, petrography, remote sensing, iron mineralization, Sanandaj-Sirjan, Saqez.

نویسندگان مقاله فرید عبداللهی | Farid Abdollahi
دانشگاه زنجان

قاسم نباتیان | Ghasem Nabatian
دانشگاه زنجان

مریم هنرمند | Maryam Honarmand
دانشگاه تخصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان

محمد ابراهیمی | Mohammad Ebrahimi
دانشگاه زنجان


نشانی اینترنتی http://gnf.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-378-4&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده زمین شناسی اقتصادی
نوع مقاله منتشر شده مقاله پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات