تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، جلد ۱۱، شماره ۳، صفحات ۰-۰

عنوان فارسی پهنه‌بندی پتانسیل شدت بیابان‌زایی با استفاده از مدل‌های امتیازی مورا و آراس
چکیده فارسی مقاله پهنه­بندی پدیده­ها به منظور شناخت و ارزیابی وضع کنونی، به عنوان پایه تصمیم­گیری، از ملزومات مدیریت علمی منابع طبیعی می­باشد، بنابراین در مدیریت عرصه­های بیابانی نیز به منظور پیشگیری از پرداخت هزینه­های گزاف تصمیم­گیری نادرست نیاز به روش­های قوی و مستدلی در شناخت وضع فعلی و روند توسعه می­باشیم، براین مبنا هدف اصلی پژوهش حاضر، ارائه مدلی مناسب جهت پهنه­بندی توزیع فضایی خطر بیابان­زایی با استفاده از تکنیک­های امتیازی مورا، آراس و استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی در زیرحوضه یزد- خضرآباد می­باشد. از این رو در ابتدا پس از تعیین واحدهای کاری به روش ژئومرفولوژی، اهمیت شاخص­ها در هر واحد بر مبنای روش دلفی به دست آمد و اهمیت شاخص­ها نسبت به هم از روش آنتروپی شانون برآورد شد، سپس ماتریس تصمیم شکل گرفت و بعد از موزون­سازی، پتانسیل شدت بیابانزایی با محاسبه ضریب مطلوبیت از روش امتیازی مورا و آراس برآورد شد. نتایج حاصل از  تحلیل­های صورت گرفته از هر دو مدل نشان داد که واحد اراضی کشاورزی کوهستانی و کشاورزی دشتی، واجد بیشترین پتانسیل بیابان­زایی می­باشند که 7135 هکتار (11/9 %) از کل منطقه مطالعاتی را در برگرفته­اند. بیشترین اراضی منطقه، تحت تاثیر بیابانزایی با شدت نسبتاً متوسط (III) قرار دارد و  ارزش کمی پتانسیل بیابانزایی برای کل منطقه از مجموع شاخص­ها در کلاس متوسط (IV) به دست آمد.. بنابراین پیشنهاد می­شود که در طرح­های کنترل و کاهش اثرات بیابان­زایی و احیاء اراضی تخریب یافته، نتایج و رتبه­بندی به دست آمده مورد توجه قرار گیرد.
 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آراس، پهنه بندی، بیابان زایی، تصمیم گیری چند معیاره، ساختار سلسله مراتبی، مدل های امتیازی، مورا.

عنوان انگلیسی Zoning potential of desertification intensity using Moora and Aras scoring models
چکیده انگلیسی مقاله The zoning of phenomena in order to recognize and evaluate the current situation as a basis for decision-making is one of the of scientific management essentials of natural resources. In the management of desert areas to prevent paying exorbitant costs and making incorrect decisions, strong and well-reasoned methods are needed to understand the current situation and the development process. Therefore, the main goal of the current research is to provide a suitable model for zoning the spatial distribution of desertification risk by using Moora, Aras scoring techniques and the use of geographic information system in Yazd-Khizrabad sub-basin. At first, after determining the working units by geomorphological method, the importance of indicators in each unit was obtained based on the Delphi method. Shannon's entropy method was used for the relative importance of indicators. Then the decision matrix was formed and after weighting, the potential of desertification intensity was estimated by calculating the desirability coefficient from Moora and Aras scoring method. The results of the analysis of both models showed that the land units of Mountain Agricultural Grounds (MAG) and Plan Agricultural Grounds (PAG) have the highest desertification potential, which covers 7135 ha (9.11%) of the entire study area and Quantitative value of desertification potential for the whole region based on the all of indicators was placed in the middle class (IV). It is suggested that the obtained results and ranking should be taken into consideration in the plans for controlling and reducing the effects of desertification and rehabilitating degraded lands.
 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Aras, zoning, desertification, multi-criteria decision making, hierarchical structure, points models, Moora.

نویسندگان مقاله محمد حسن صادقی روش | Mohammad Hassan Sadeghiravesh
Islamic Azad University
دانشگاه آزاد


نشانی اینترنتی http://jsaeh.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1671-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات