سامانه اطلاعات پژوهشی


علوم زمین خوارزمی، جلد ۸، شماره ۱، صفحات ۰-۰


عنوان فارسی	مقایسه ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و هیدروژئولوژیک چشمه های کارستی مناطق غربی و شرقی استان ایلام، ایران

چکیده فارسی مقاله	چشمه های کارستی در مناطق غربی و شرقی استان ایلام ویژگی های فیزیکی و شیمیایی متفاوتی دارند. این چشمه ها در مناطق غربی دارای آب گوگردی، گرم و اغلب با شوری بالا هستند، در صورتی که در مناطق شرقی شیرین و سرد میباشند. به منظور مقایسه و تعیین عوامل موثر بر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی این چشمه ها بررسیهای زمین شناسی، هیدروژئولوژی، هیدروژئوشیمی و ایزوتوپی انجام گرفت. پایش چشمه ها به مدت دو سال به طور ماهانه شامل اندازه گیری دبی، دما، اسیدیته، میزان گاز سولفید هیدروژن و اکسیژن محلول در محل و سنجش غلظت یونهای اصلی انجام شد. سنجش ایزوتوپ های پایدار دوتریوم (²H) و اکسیژن 18 (¹⁸O) نیز در دو دوره خشک و مرطوب به منظور تعیین منشاء آب چشمه ها انجام شد. بررسی های صحرایی نشان داد که زمین شناسی مناطق شرقی و غربی استان ایلام متفاوت است. در مناطق غربی گسل های عمیق اثر کرده اند و برخی سازندهای آهکی تغییر رخساره داده اند و حاوی بخش انیدریتی می باشند. در مناطق غربی گسل های عمیق باعث ارتباط هیدرولیکی سازندهای آهکی کارستی با سازندهای تبخیری قدیمی و زیرین شدهاند. نسبتهای Na/Cl، SO₄/Cl و TDS/Br نشان داد که منشاء شوری آب چشمه های گوگردی و گرم، انحلال سازندهای تبخیری است و با شورابه های نفتی منطقه ارتباطی ندارد. ایزوتوپ های پایدار دوتریم و اکسیژن 18 چشمه های گرم و گوگردی منشاء این چشمه ها را ریزشهای جوی منطقه نشان می دهد. منشاء گاز سولفید هیدروژن (H₂S) این چشمه ها، فعالیت باکتریهای احیاء کننده سولفات تشخیص داده شد. طبق هیدروگراف چشمه ها، بارش باران در فاصله زمانی کمتر از یک ماه بر افزایش آبدهی چشمه های آب شیرین و سرد اثرگذار است، در صورتی که در چشمه های گوگردی و گرم حدود دو ماه پس از بارش افزایش آبدهی مشاهده می شود. به عبارت دیگر آب های نفوذی تغذیه کننده چشمه های گوگردی چرخش عمیق دارند. بنابراین دمای بالای آب چشمه های مناطق غربی به دلیل چرخش عمیق آب های نفوذی حاصل از ریزشهای جوی در امتداد گسل ها می باشد.

کلیدواژه‌های فارسی مقاله	استان ایلام، چشمه کارستی، چشمه گوگردی و گرم، هیدروژئوشیمی.

عنوان انگلیسی	Comparison of physical, chemical and hydrogeological characteristics of karst springs in the western and eastern regions of Ilam province, Iran

چکیده انگلیسی مقاله	Karst springs in the western and eastern regions of Ilam province have different physical and chemical properties. The springs of the western regions, are sulfuric and thermal with high salinity; while, springs in the eastern regions, are fresh and cold. Geological, hydrogeological, hydrogeochemical and isotope studies were performed to compare and determine the factors affecting the physical and chemical properties of these springs. Monitoring of springs including measurement of discharge, temperature, acidity, amount of hydrogen sulfide gas, dossolved oxygen in the field and analysis of major ion chemistry was performed monthly for two years. Deuterium and oxygen 18 stable isotopes were measured in two dry and wet periods to determine the source of water. Field studies showed that the geology of the eastern and western regions of Ilam province is different. Deep faults have affected the western regions and some calcareous formations have changed facies; so that they have anhydrite members. The deep faults of the western regions of Ilam province have caused the hydraulic connection of karst formations with the old and lower evaporite formations. The ratios of Na/Cl, SO₄/Cl and TDS/Br showed that the salinity of sulfur springs is originates from the dissolution of evaporite formations and not related to the oilfields brines. The results of deuterium (²H) and oxygen 18 (¹⁸O) stable isotopes analysis in thermal and sulfur springs demonstrated that the origin of these springs is the local meteoric precipitations. The origin of hydrogen sulfide (H₂S) of sulfur and thermal springs was attributed to the activity of sulfate reducing bacterias. According to the hydrograph of the springs, rainfall affects the discharge increase of fresh and cold springs less than one month; while, the discharge of sulfur and thermal springs increases about two months after rainfalls. In other words, the infiltrating waters that recharge the sulfur springs have a deep circulation. Therefore, the high temperature of the springs in the western regions of Ilam province is attributed to the deep circulation of infiltrating waters from local precipitation along the faults.

کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله	Ilam province, Hydrogeochemistry, Sulfur and Thermal Springs, Stable Isotopes, Sulfate Reduction.

نویسندگان مقاله	صادق علیمرادی \| 1. Sadegh Alimoradi حمیدرضا ناصری \| Hamid Reza Nassery Shahid Beheshti University دانشگاه شهید بهشتی فرشاد علیجانی \| Farshad Alijani Shahid Beheshti University دانشگاه شهید بهشتی حاجی کریمی \| Haji Karimi Ilam University دانشگاه ایلام

نشانی اینترنتی	http://gnf.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-503-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله	فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده	fa
موضوعات مقاله منتشر شده	تخصصی
نوع مقاله منتشر شده	علمی پژوهشی کاربردی

برگشت به: صفحه اول پایگاه \| نسخه مرتبط \| نشریه مرتبط \| فهرست نشریات

ارسال پیام برخط

آمار پایگاه

اطلاعات تماس

توجه