اقتصاد فضا و توسعه روستایی، جلد ۱۱، شماره ۴۱، صفحات ۱۶۵-۱۸۹

عنوان فارسی مکان‌یابی خوشه صنعتی فرش شهرستان اردبیل مبتنی بر رویکرد توسعه‌ اقتصاد روستایی
چکیده فارسی مقاله
از گذشته تاکنون بافت فرش یکی از هنرهای با ارزش بوده و منبع درآمد بسیاری از روستاییان در سرتاسر ایران محسوب می‌شود، در این میان فرش‌های بافته شده در شهرستان اردبیل دارای کیفیت و اهمیت بسیار بالایی هستند، اما امروزه تولید فرش دستباف، به دلایلی مانند افزایش قیمت مواد اولیه‌، زمان‌بر بودن پروسه‌ی بافت و نبود محیط مناسب برای بافت فرش رو به افول گذارده است. بر همین اساس پژوهش حاضر در صدد مکان‌یابی مناسب برای خوشه‌ی صنعتی فرش برای توسعه‌ی اقتصاد روستایی در شهرستان اردبیل می‌باشد. دستیابی به این هدف نیازمند مطالعه‌ی عوامل طبیعی و انسانی می‌باشد لذا در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، جمع‌آوری اطلاعات پیمایشی و فرآیند تحلیل شبکه‌ای پس از حصول معیارها و زیرمعیارهای تاثیرگذار، وزن‌دهی به زیرمعیارها انجام شد و بر اساس وزن این زیرمعیارها لایه‌های مطالعاتی در برنامه‌ی GIS (سیستم اطلاعات جغرافیایی) تشکیل شد؛ این معیارها شامل معیارهای طبیعی مانند آب و هوا و اقلیم، معیارهای کالبدی مانند شیب، فاصله از مناطق مختلف و شعاع پوششی و معیارهای انسان‌ساخت مانند مشاغل محلی، کاربری اراضی و غیره می‌شوند. در آخر با تجمیع نقشه‌های مطالعاتی مناسب‌ترین مکان‌ها برای استقرار خوشه‌ی صنعتی فرش در شهرستان اردبیل به دست آمد. بر اساس نقشه‌های حاصل شده در طول پژوهش مشاهده می‌شود که بخش‌های مرکزی شهر اردبیل دارای بهترین موقعیت برای استقرار این کاربری می‌باشد و نامناسب‌ترین مکان‌ها در ارتفاعات غربی شهرستان یعنی ارتفاعات سردابه و قسمت‌های جنوب شرقی شهرستان اردبیل می‌باشند که دارای دمای پایین‌ترو درصد شیب بیشتری هستند و از راه‌ها و مناطق مرکزی شهری و روستایی  فاصله دارند.
 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اجزاءشکوهی، محمد، رزاقیان، فرزانه، 1394، ارزیابی و مکان‌یابی کاربری پارک‌های شهری منطقه‌ی 9 شهرداری مشهد با استفاده از تحلیل شبکه (Network Analysis)، مجله‌ی جغرافیا و توسعه‌ی فضای شهری، سال دوم، شماره‌ی 2، 14-1. احمدی، عاطفه، موحد، علی، شجاعیان، علی، 1390، ارائه الگوی بهینه مکان‌یابی فضای سبز شهری با استفاده از GIS و روش AHP (منطقه مورد مطالعه، منطقه 7 شهرداری اهواز)، فصلنامه آمایش محیط، شماره 15، 162-147. اشمیتز، هوبرت، 1381، خوشه‌های صنعتی رویکرد نوین در توسعه‌ی صنعتی، ترجمه‌ عباس مخبر و عباس زندباف، نشر طرح نو. آسایش، نعمت‌الله، فرجی، مرتضی، 1387، بررسی نظام تولید و توزیع فرش دستباف به منظور ارائه راهکار مناسب با تکیه بر تبدیل نظام فشاری (Push) به نظام کششی (Pull)، گلجام، شماره 11، 56-41. بدری، سید علی، وثوقی، لیلا، 1388، مکان‌یابی نقاط گردشگری اسکی مورد مطالعه، استان اردبیل، تحقیقات جغرافیایی، شماره 93، 44-25. براتی، جواد، رهنما، علی، رسول‌زاده، مریم، 1395، بررسی امکان شکل‌گیری خوشه‌ی صنعتی مرتبط با فضای سبز شهری (مطالعه‌ی موردی شهر مشهد)، فصلنامه‌ی مطالعات مدیریت شهری، 8 (25)، 64-51. خلیلی، مرتضی، مردای، غلامرضا، رحیمی، علیرضا، 1391، ارزیابی وضع موجود و طرح پیشنهادی بافت تاریخی یزد از نظر دسترسی به خدمات اورژانس با استفاده از تحلیل شبکه، مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، سال چهارم، شماره سیزدهم، 80-63. دورنر، پیتر، 1356، اصلاحات عرضی و توسعه‌ی اقتصادی، ترجمه احمد کریمی، تهران، انتشارات امیرکبیر. رابلوتی، روبرتا، ترجمه‌ی مهرپویا، عباس، مجیدی، جهانگیر، 1382، خوشه‌های صنعتی، الگوی موفق توسعه درون‌زا، نشر رسا رحیمی، نفیسه، جلالی، مسعود، رحیم‌پور، توحید، 1401، امکان‌سنجی اقلیمی کاشت گردو در اراضی روستایی استان اردبیل، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه‌ی روستایی، سال یازدهم، شماره 2، پیاپی 40، 112-95. زیاری، یوسفعلی، خدادادی، راحله، 1391، مکان‌یابی کاربری‌های درمانی (درمانگاه) با استفاده از روش AHP در محیط GIS (مطالعه موردی شهر سمنان)، فصلنامه آمایش محیط، شماره 20، 193-176. سعیدیان، ماشاءاله، امینی‌زاده، جواد، امینی‌زاده، مهدی، 1390، مکانیابی ایستگاه‌های اورژانس شهری با استفاده از GISو بهینه‌سازی شبکه خدمات امدادی، اولین کنفرانس ملی عمران توسعه. شم‌آبادی، محمدعلی، خداداد حسینی، سیدحمید، 1386، بازاریابی صادراتی فرش دستباف ایران، بررسی عوامل موثر و آسیب‌شناسی، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 43، 34-1. شهاب‌زاده، مرجان، پیوسته‌گر، یعقوب، حیدری، علی‌اکبر، 1395، تحلیل توزیع فضایی مراکز تجاری نوین شهری و مکان‌یابی بهینه‌ آن‌ها با استفاده از GIS و AHP (مورد پژوهی، کلان شهر شیراز)، فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال 6، شماره‌ی پیاپی 23، 112-99. صحت، سعید، فرجلو مطلق، مهسا، 1391، بررسی و آسیب‌شناسی صادرات فرش دستباف ایران، دانشگاه علامه‌ی طباطبایی، دانشکده‌ی مدیریت و حسابداری. غضنفرپور، حسین، کریمی، صادق، گمشادزهی، زکریا، 1400، متنوع‌سازی فعالیت‌های اقتصاد روستایی با رویکرد آمایش اقتصادی سرزمین مورد، دهستان‌های شهرستان میرجاوه، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه‌ی روستایی، سال 10، پیاپی 38، 228-209. قادرمرزی، حامد، کاشفی دوست، شیدا، قادرمرزی، جمیل، کاشفی دوست، دیمن، 1395، تحلیلی بر الگوی پراکنش فضایی-مکانی فضای سبز و مکان‌یابی بهینه‌ی پارک‌های شهری با بهره‌گیری از مدل ANP و تحلیل شبکه مطالعه موردی، شهر پیرانشهر، جغرافیا و توسعه، شماره 42، 160-145. قربانی، آسیه، جودی دمیرچی، میلاد، مطیعی، ناصر، 1401، بررسی تاثیر توان محیطی بر توسعه اقتصادی مناطق روستایی استان اصفهان، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه‌ی روستایی، سال 11،شماره اول، پیاپی 39، 162-147. کاوسی، الهه، میکانیکی، جواد، 1392، مکان‌یابی بهینه بازارهای روز محله با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی در سامانه اطلاعات جغرافیایی نمونه موردی، شهر بیرجند، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال سوم، شماره مسلسل نهم، 17-1. لؤلؤیی جهرمی، صبا، صادقیه، احمد، حسینی نسب، حسن، 1393، اولویت بندی عوامل موثر بر مکان یابی مراکز اورژانس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی AHP، فصلنامه مدیریت صنعتی دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، سال نهم، شماره 29، 68-55. محبوبی، محمدرضا، آورند، آمنه، 1395، بازدارنده‌های کسب و کارهای تولید فرش دستباف ترکمن در شهرستان گنبدکاووس، راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی، سال سوم، شماره 6، 23-16. معدنی، جواد، تقوی زیروانی، اسماعیل، 1401، اولویت‌بندی پیشران‌های کلیدی و موثر گردشگری روستایی در بهبود معیشت خانوارهای روستایی مورد، روستاهای پیرامون شهر سرعین، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه‌ی روستایی، سال 11، شماره دوم، پیاپی 40، 249-233. منصوری، عیسی، 1384، راهنمای توسعه خوشه‌های صنعتی، سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی. نوچیان، آرش، رفیعیان، مجتبی، 1389، ارائه الگوی مناسب مکان‌یابی پایانه‌های مسافربری برون شهری، دومین کنفرانس برنامه‌ریزی و مدیریت شهری. وفادوست، نجمه، مکانیکی، جواد، 1395، مکان‌یابی دفن پسماند در نقاط شهری به روش تحلیل شبکه‌ای (ANP) مطالعه موردی، شهرستان گناباد، فصلنامه آمایش محیط، شماره 41، 46-23. ولی پوری، معصوم، بهرامی، محبوبه، رحیم آبادی، ابوالفضل، کریمی، امید، 1393، مکان‌یابی پمپ بنزین‌های شهر بروجرد با استفاده از سیستم اطلاعات جفرافیایی (GIS)، فصل‌نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس، سال ششم، شماره 20، 179-161. ویسی‌ناب، فتح‌الله، بابایی اقدم، فریدون، صادقیه اهری، سعید، اسدی، غلامرضا، 1394، مکان‌یابی بیمارستان‌ها با استفاده از مدل تلفیقی خطی وزن‌دار (WLC) در محیط GIS در شهر اردبیل، مجله سلامت و بهداشت، دوره ششم، شماره اول، 56-43. هدایت‌نیا، فاطمه، ابراهیمی، سیدعقیل، 1394، ارائه الگوی بهینه برای مکان‌یابی فضای سبز با روش AHP و اولویت‌بندی مکانی با استفاده از روش TOPSIS (منطقه مورد مطالعه، منطقه 2 شهر تهران)، همایش ملی عمران و معماری با رویکردی بر توسعه‌ی پایدار یاسوری، مجید، جوان، فرهاد، 1394، تحلیل محدودیت‌های تنوع‌بخشی اقتصاد روستایی، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه‌ی روستایی، سال 4، شماره 3، پیاپی 13، 37-19. Kallert، A. Belina، B. Miessner، M. Naumann، M. (2021)، The Cultural Political Economy of Rural Governance، Regional Development in Hesse (Germany)، Journal of Rural Studies، Vol. 87، PP. 327-337. Klein، S. Nier، S. Tamasy، C. (2022)، Re-configuring Rural Economies – The Interplay of Institutions in Three agri-food Production Systems، Journal of Rural Studies، Vol. 92، PP. 132-142. Phillipson، J. Gorton، M. Maioli، S. Newbery، R. Tiwasing، P. Turner، R. (2017)، Small Rural Firms in English Regions، Analysis and Key Findings from the UK Longitudinal Small Business Survey، Working Paper، Newcastle University’s Centre for Rural Economy and Business School Saaty، T. L. (1999)، Decision Making for Leaders، The Analytic Hierarchy Process for Decisions in a Complex World، Vol. 2، RWS Publication. Saaty، T. L. (2004)، Fundamentals of The Analytic Network Process- Dependence and Feedback in Decision Making With a Single Network، Journal of Systems Science and Systems Engineering، Vol. 13، No. 1، PP. 1-35. Saaty، T. L. &، Vargas، L. G.، (2006)، The Analytic Hierarchy Process، wash criteria Should not be ignored، International Journal of Management and Decision Making، Vol. 7، Issue 2-3، PP. 180-188. Tiwasing، P. Clark، B. Gkartzios، M.، (2022)، How Can Rural Businesses Thrive in the Digital Economy? A UK Perspective، Heliyon، Vol. 8، Issue 10.

عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله مینو وقری مقدم |
کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

وحید وزیری |
استادیار معماری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

صیاد اصغری سراسکانرود |
استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.


نشانی اینترنتی http://serd.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2-366&slc_lang=other&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده other
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات