تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، جلد ۹، شماره ۱، صفحات ۲۱-۴۰

عنوان فارسی ارتباط بین کووید-۱۹ و تغییرات آلاینده‌های هوا با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای (مطالعه موردی: کلان‌شهرهای تهران، اصفهان و مشهد)
چکیده فارسی مقاله با مشاهده اولین مورد تائید شده کووید-19 در شهر قم در 30 بهمن 1398 محدودیت‌هایی توسط دولت و دستگاه‌های اجرایی جهت جلوگیری از شیوع ویروس کووید-19 در تمام شهرهای ایران اعمال شد. بنابراین این مطالعه با هدف بررسی تغیر در تولید و انتشار آلاینده‌های دی‌اکسید گوگرد، دی‌اکسید نیتروژن، مونوکسید کربن و ازن در قبل و بعد از شیوع ویروس کووید-19 در سه کلان‌شهر تهران، اصفهان و مشهد با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای سنتینل-5 انجام گرفت. برای این منظور با استفاده از سامانه گوگل ارث انجین مقادیر غلظت این آلاینده‌ها به‌صورت میانگین ماهانه در دو بازه 1 اسفند 1397 تا 1 اسفند 1398 برای دوره پیش از شیوع کووید-19 و بازه 1 اسفند 1398 تا 1 اسفند 1399 برای دوران شیوع کووید-19 در نظر گرفته شد. سپس برای ارزیابی معنی‌دار بودن تغیر در غلظت این آلاینده‌ها در قبل و بعد شیوع ویروس کووید-19 از آماره T-test (t وابسته) در سطح معنی‌داری 05/0 >p-value استفاده شد. نتایج آزمون T-test نشان داد که برای آلاینده‌های دی‌اکسید گوگرد، دی‌اکسید نیتروژن، مونوکسید کربن در هر سه شهر هیچ تغیر معناداری در میانگین غلظت داده‌ها رخ نداده است؛ اما ازن برای هر سه شهر تهران، اصفهان و مشهد دارای روند کاهشی و سطح معنی‌داری 05/0 >p-value بوده است. بیشترین مقدار تغیر در کاهش غلظت ازن برای کلانشهر تهران در خرداد ماه و آبان تا بهمن، برای اصفهان بین مهرماه تا اواسط دی و برای مشهد در اردیبهشت تا خرداد ماه و آبان تا بهمن مشاهده شد. همچنین، تغییرات مکانی ازن در شهر تهران در قبل و بعد شیوع اپیدمی قابل توجه بوده است. نتایج این مطالعه نشان داد که اعمال محدودیت‌ها نتیجه‌ای در کاهش انتشار آلاینده‌های اولیه از منابع انسانی نداشته است و فقط ممکن است در طی یک بازه کوتاه غلظت آلاینده­ها کاهش یابد اما بعد از رفع محدودیت­ها مجدد روند افزایشی داشته باشند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آلودگی هوا، محدودیت رفت و آمد، سیستم اطلاعات جغرافیایی، تغییرات مکانی.

عنوان انگلیسی "Relationship between Covid-19 and changes in air pollutants using satellite imagery (Case study: Tehran, Isfahan and Mashhad metropolises)"
چکیده انگلیسی مقاله With the observation of the first confirmed case of Covid-19 in Qom on 20 February 2020, restrictions were imposed by the government and executive agencies to prevent the spread of the Covid-19 virus in all cities of Iran. These restrictions seem to reduce the production and release of air pollutants from human resources. Therefore, this study was conducted to investigate the changes in the time series of sulfur dioxide, nitrogen dioxide, carbon monoxide, and ozone pollutants before and after the outbreak of the Covid-19 virus in three metropolises of Tehran, Isfahan, and Mashhad using Sentinel-5 satellite data. For this purpose, using the Google Earth Engine system, the concentrations of these pollutants are averaged monthly in the two periods of 20 February  2019 to 20 February 2020 for the period before the outbreak of Covid-19 and the period of 20 February 2020 to 20 February  2021 for the period of outbreak of Covid-19 Was considered. Then, to evaluate the significance of the change in the concentration of these contaminants before and after the outbreak of the Covid-19 virus, a t-test (dependent t) was used at a significance level of p-value <0.05. The results of the T-test showed that for sulfur dioxide, nitrogen dioxide, and carbon monoxide pollutants in all three cities there was no significant change in the mean data concentration; But ozone for all three cities had a decreasing trend and a significance level of p-value <0.05. The results of this study showed that the application of restrictions has not been effective in reducing the release of primary pollutants from human resources.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Covid-19, Air Pollutants, Remote Sensing, Sentinel-5, GIS.

نویسندگان مقاله سیده زینب شکرخدایی | zeinab shogrkhodaei
Razi university
دانشگاه رازی

امان اله فتح نیا | amanollah Fathnia
Razi university
دانشگاه رازی

سید وحید رضوی ترمه | Vahid Razavi Termeh
K. N. Toosi University
دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی


نشانی اینترنتی http://jsaeh.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-66-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات