تعامل انسان و اطلاعات، جلد ۸، شماره ۴، صفحات ۲۹-۴۶

عنوان فارسی مطالعه ماهیت تعامل اطلاعات براساس چهارچوب نظام اطلاعات و بازیابی اینگورسن و یارولین با رویکرد نظامند
چکیده فارسی مقاله
هدف: تعامل کاربر با اطلاعات و نظام بازیابی همواره در  مجموعه‌ای در هم تنیده از مولفه‌های پیدا و پنهان صورت می پذیرد که در نتیجه تعامل موثر خواهد بود. هدف پژوهش حاضر، درصدد شناسایی ابعاد بافت های بازیابی اطلاعات؛ جست و جوی هدفمند؛ وظیفه کاری؛ فرهنگی و اجتماعی-  سازمانی با استفاده از چهارچوب نظام اطلاعات و بازیابی اینگورسن و یارولین(2004)  است.
روش: پژوهش حاضر با هدف بنیادی و توسعه‌ای به روش تحلیل محتوا از نوع مرور نظامند در مقاله‌های بین سال‌های 1991 تا 2021 میلادی و سال های 1371- 1400 شمسی در پایگاه های اطلاعاتی داخلی و خارجی شامل: اسکوپوس، ساینس دایرکت، امرالد، پروکوئست، اریک، پرتال جامع علوم انسانی، نورمگز، مگیران، اس ای دی و سیویلیکا طی شش مرحله شامل: شناسایی کلید واژه های مرتبط با ابعاد بافت های نظام اطلاعات و بازیابی اینگورسن و یارولین؛ انتخاب مقاله با در نظرگرفتن طرح موضوع و اعتبار منابع؛ جستجو در پیشینه و استخراج فهرست مقالههای مرتبط؛ تهیه مقاله های نهایی و سپس؛ کدگذاری باز انجام شده است. گردآوری اطلاعات براساس استخراج کلیدواژه ها و اطلاعات از درون متون مورد پژوهش است. جامعه پژوهش، منابع اطلاعاتی، و اعتبار نتایج، به وسیله  فرایند طبقه بندی نظام مند، تضمین شده، روایی و پایایی پژوهش حاضر بر مبنای قابلیت اعتبار و اطمینان پژوهش های گذشته است.
یافته‌ها: شناسایی کلیدواژه های مرتبط با  ابعاد بافت های نظام اطلاعات و بازیابی اینگورسن و یارولین  بین 53 مقاله از  3048 مقاله،  شناسایی شد.  ابعاد، معیار و کدهای باز شناسایی شده بافت ها، بافت بازیابی اطلاعا ت شامل: جامعیت (دانش ذهنی، دانش معنایی،دانش فنی)؛ مانعیت (استنباط نظام و کاربر از مفهوم ربط، فناوری های موجود در نظام)؛ اثربخشی (نیل به اهداف و تامین رضایت، رضایت از خدمات اطلاعاتی، دسترس پذیری به اطلاعات، کاربرد پذیری)؛ کیفیت اطلاعات/ کیفیت فرایند (جنبه های کیفیت اطلاعات، سطح تشخیص کاربر، زمان)؛  بافت جست و جوی هدفمند شامل: کاربرد پذیری(سرعت توسعه اطلاعات، نیاز کاربر، رضایت کاربر، کارایی، اجرای جستجو، روش های جست و جو، طراحی ارزیابی نظام ها و ابزارهای مورد نیاز، ارزیابی عملکرد)؛ کیفیت اطلاعات/ کیفیت فرایند (بازیابی مدارک مرتبط، زمان، دستیابی به اقلام مرتبط بازیابی، بازیابی حالات حسی- شناختی، رفع مشکلات تفسیری بازیابی داده، عدم پیچیدگی های)؛  بافت وظیفه کاری شامل: کیفیت اطلاعات و فرایند/ نتایج کار (دانش اظهاری اطلاعات و بازیابی، دانش رویه ای در دانش فراگیر، زمان کافی)؛  بافت فرهنگی و اجتماعی- سازمانی شامل: روابط اجتماعی- شناختی(استناد به محتوا، )؛ کیفیت نتیجه وظیفه کاری(نیت و هدف، شناخت نوع هدف، کیفیت شناخت دانشی) شناسایی شد.
نتیجه‌گیری: اطلاعات واقعی حاصل درک انسان از منابع داده ها طی فرایند تعامل، ارتباط و اطلاع می باشد از طرفی دیگر، رویکرد تعاملی به درک جامع رفتار اطلاعاتی انسان کمک می کند. همچنین چهارچوب های جدیدتر توسعه یافته توجه بیشتری را به گفتگوی تشکیل دهنده تعامل کاربر-  نظام اطلاعات اختصاص می دهند. بازیابی تعاملی اطلاعات چهارچوبی نظری را در درک ماهیت بازیابی اطلاعات فراهم کرده و با در نظر گرفتن ابعاد بافت ها در نظام اطلاعات و بازیابی، ماهیت تعامل اطلاعات تحلیل می شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله مرور نظام مند، تعامل اطلاعات، چهارچوب نظام اطلاعات و بازیابی اینگورسن و یارولین

عنوان انگلیسی Studying the Nature of Information Interaction System Based on Systematic Retrieval of Ingwersen and Jarvelin
چکیده انگلیسی مقاله
Background and Aim: The aim was to identify the targeted search, work duty, cultural and social-Organizational dimensions of information retrieval contexts using the Ingwersen and Jarvelin framework.
Method: Content analysis and systematic review of articles between 1991 and 2021(1371 – 1400) in domestic and foreign databases steered via: Scopus, Science Direct, Emerald, ProQuest, Eric, Comprehensive Humanities Portal, Noormags, Magiran, SED, and Civilica. Six steps including: Identifying keywords; retrieving Ingwersen and Jarvelin; Selection of the article by subject matter and validity of the sources; Search the background and extract a list of related articles; Prepare final articles and; Open coding were completed. Data collection was based on keywords extraction and texts information. Population, information sources, and validity of the results were guaranteed by the systematic classification process, based on past researches.
Findings: Keywords related to the dimensions of information system substances and retrieval of Ingwersen and Jarvelin was identified among 53 out of 3048 articles. Dimensions, criteria and open codes of identified matters, information retrieval context including: Comprehensiveness; Obstacle; Effectiveness; Information and process quality; Targeted search context includes; usability; Information and process quality. Task context includes: Information quality and work process / results. Cultural and social-organizational context including: socio-cognitive relations; The quality of the task result.
Conclusion: Real information is the result of human understanding of data sources during the process of interaction, communication and information. Interactive approach helps to understand human information behavior. Equally, interactive information retrieval provides theoretical framework for understanding its nature and analysis by considering the dimensions of the contexts.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Systematic Review, Information Interaction, Information System Framework, Retrieval of Ingwersen and Jarvelin.

نویسندگان مقاله جمیله ناطقی فر | jamileh nateghifar
-
گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران.

ثریا ضیائی | soraya ziaei
-
گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران.

عصمت مومنی | esmat momeni
-
گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، ایران.

فائزه دلقندی | Faezeh delghandi
-
گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران.


نشانی اینترنتی http://hii.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-873-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات