تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، جلد ۷، شماره ۴، صفحات ۲۱-۴۰

عنوان فارسی تحلیل فضایی شیوع کرونا در ناحیه روستایی شهرستان دماوند
چکیده فارسی مقاله
در پی وقوع بحران بیماری کرونا در نقاط مختلف جهان، پراکنش فضایی این بیماری در ایران ناهمگن بوده است. هم‌زمان با رشد روزافزون اطلاعات پیرامون بیماری‌ها و مرگ‌ومیر، روش‌های متناسب برای تحلیل این نوع داده‌ها نیز رو به گسترش است. یکی از این روش‌ها، تحلیل فضایی بیماری است. هدف از بررسی الگوی پراکنش فضایی بیماری نه فقط شناخت صرف آن، بلکه شناخت و واکاوی عوامل مؤثر بر پراکنش فضایی بیماری در سطح منطقه مورد مطالعه یعنی شهرستان دماوند به عنوان موضوع اصلی بررسی است. در این پژوهش با ماهیت توصیفی-تحلیلی که در آن برای جمع‌آوری اطلاعات از روش‌های اسنادی-میدانی استفاده شده است، ابتدا اطلاعات مورد نیاز مانند آمار تعداد مبتلایان به کرونا از ابتدای فروردین‌ماه 1399 تا پایان تیرماه 1399 با مراجعه به مرکز بهداشتی-درمانی شهرستان دماوند جمع‌آوری شد. سپس با روش‌های لکه‌های داغ، منحنی بیضوی انحراف استاندارد، آزمون همبستگی پیرسون و خودهمبستگی فضایی موران در محیط نرم‌افزار GIS الگوی پراکنش فضایی بیماری و عوامل مؤثر بر شیوع آن نشان داده شد. نتایج حاصله از تحلیل لکه‌های داغ نشان داد، بیش‌ترین لکه‌های داغ در سمت غرب و شمال غربی شهرستان قرار دارند و روستاهای قرار گرفته در این لکه‌ها با برخورداری کم از مراکز بهداشتی-درمانی تقریباً دارای تراکم جمعیتی بالایی هستند که در مجاورت یکدیگر و نزدیک به شهرها و در مسیر و جاده اصلی قرار دارند. بیش‌ترین لکه‌های سرد نیز در نواحی شرق و جنوب شرقی منطقه مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. نتایج آزمون همبستگی پیرسون و شاخص موران گویای همبستگی معنادار بین عوامل شش‌گانه مؤثر در شیوع کرونا شامل ضعف در ارائه خدمات بهداشتی-درمانی (0/23)، بالا بودن سطح تعاملات بین سکونتگاهی (0/21)، کوتاه بودن فاصله جغرافیایی بین سکونتگاه‌ها (0/20)، ساده‌سازی ریسک خطر ابتلا به کرونا (0/19)، ضعف توجه جامعه محلی به اصول مواجهه بهداشتی با مخاطره کرونا (0/17) و ضعف در اطلاع‌رسانی رسمی از مخاطره کرونا (0/16) با الگوی پراکنش خوشه‌ای است. در این پژوهش شناخت الگوی فضایی پراکنش بیماری کرونا و تحلیل فضایی علل آن می‌تواند به مدیریت کارای این بیماری کمک نماید.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله پراکنش فضایی، بیماری کرونا، سکونتگاه‌های روستایی، شهرستان دماوند.

عنوان انگلیسی Spatial analysis of corona outbreak in rural area of Damavand city
چکیده انگلیسی مقاله Spatial analysis of COVID-19 Pandemic in Rural Area of Damavand
 
Abstract
As information about disease and mortality grows, so do appropriate methods for analyzing this type of data that meet different needs. One of these methods is spatial analysis of the disease, which considers its geographical distribution along with other risk factors. The present study is an attempt to depict the spatial pattern of coronary heart disease distribution in rural settlements of Damavand and to explain the factors affecting the spatial distribution of this disease in the study area. Spatial analysis of corona prevalence using spatial statistics analysis methods can extract and analyze the spatial patterns governing the geographical distribution of this disease. For this purpose, the present study seeks to answer the following questions:
  1. What pattern does the spatial distribution of coronary heart disease in the rural area of Damavand city follow?
  2. What factors have influenced this spatial distribution pattern?
Due to the nature of the subject, the present study is of the combined type and in terms of applied results. The method of data collection is based on documentary-library and survey-field data. Initially, the statistics of the number of patients with coronary artery from the beginning of April 2020 to the end of July 2020 were collected by referring to Damavand health center. Then spatial analysis is applied to them. In order to study the spatial pattern of corona disease distribution and to recognize its non-random structure from various statistical indicators such as mean, percentage, hot spot analysis and also to properly understand the pattern of hot spot clusters by measuring directional geographical distribution (standard ellipse) in GIS software environment. Used. After describing the structure and pattern of dispersions, one should look for the cause and reasons of dispersions. Thus, in field surveys, after determining the number of patients with coronary artery disease, snowball interviews were conducted with 23 residents of Damavand city in order to identify and analyze the factors affecting the spatial distribution pattern of coronary heart disease in this city. After conducting the interviews and collecting the data, in order to analyze them, the underlying theory in the Maxiquida software environment was used. Pearson correlation coefficient was used to determine the relationship between the factors affecting the prevalence of the disease in the study area as independent variables with coronary heart disease as a dependent variable in SPSS environment. Then, Moranchr('39')s spatial autocorrelation analysis model was used to know the type of distribution pattern of the identified factors.
This part of the findings is divided into two parts according to the questions raised in the research:  Spatial distribution pattern of coronary heart disease in rural areas of Damavand city
Out of a total of 67 villages, 21 rural points (31.34%) and 1 rural point (1.49%), respectively, have the lowest and highest number of patients with coronary heart disease. Based on the analysis of clusters of hot spots and elliptical curve of geographical distribution, most hot spots are located in the west and northwest of the city and the villages located in these spots with low health centers have almost high population density that are adjacent to each other and They are close to the cities and on the main road. Most of the cold spots are located in the east and southeast of the region.
Factors affecting the distribution pattern of coronary heart disease in rural areas of Damavand city
After determining the spatial pattern of corona disease distribution in the rural area of ​​Damavand city, the effective factors in the spatial distribution pattern of this disease should be identified and analyzed. These factors include: Weak official information on coronary heart disease; Weak local community attention to the principles of health exposure to corona risk; Simplifying the risk of coronary heart disease; Short geographical distance between settlements; High level of inter-residential interactions; Weakness in providing health services. Pearson correlation coefficient was used to determine the relationship between the factors affecting the prevalence of the disease in the study area as independent variables with coronary heart disease as a dependent
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Spatial distribution, Corona disease, rural settlements, Damavand city.

نویسندگان مقاله فرهاد عزیزپور | Farhad Azizpour
University of Tehran Kharazmi
دانشگاه خوارزمی تهران

وحید ریاحی | Vahid Riahi
University of Tehran Kharazmi
دانشگاه خوارزمی تهران

سمیه عزیزی | somayeh azizi
University of Tehran Kharazmi
دانشگاه خوارزمی تهران


نشانی اینترنتی http://jsaeh.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1142-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات