علوم زمین خوارزمی، جلد ۵، شماره ۲، صفحات ۲۷۵-۲۹۲

عنوان فارسی پترولوژی سنگ‌های آتشفشانی ائوسن منطقه دستگردو- ملا‌احمد (شرق اصفهان)، بخش‌ میانی نوار ماگمایی ارومیه‌-دختر
چکیده فارسی مقاله در منطقۀ دستگردو- ملا‌احمد (شرق اصفهان)، که قسمتی از بخش میانی نوار ماگمایی ارومیه‌-دختر محسوب می‌‌شود، برونزدهای خوبی از سنگ‌های آتشفشانی ائوسن دیده می‌شود. زون ارومیه‌-دختر در این منطقه دارای پهنای حداکثر 13 کیلومتر است که از کم پهناترین بخش‌های این نوار ماگمایی محسوب می‌شود. سنگ‌های ائوسن در این منطقه شامل تناوبی از گدازه‌ها (تراکیت، داسیت، آندزیت، بازالت آندزیتی، بازالت) و سنگ‌های پیروکلاستیک (لیتیک توف، توف‌برشی و ایگنیمبریت) است که به‌وسیۀ گرانودیوریت‌های با سن الیگوسن قطع شده‌اند. آندزیت‌ها بیش‌ترین حجم را به‌خود اختصاص داده و دارای رخنمون خوبی هستند. کانی‌های اصلی تشکیل‌دهندۀ آندزیت‌ها شامل کلینوپیروکسن (اوژیت)، ارتوپیروکسن (انستاتیت)، پلاژیوکلاز (آندزین تا بیتونیت)، آمفیبول (هورنبلند منیزیم‌دار)، بیوتیت، کوارتز، مگنتیت، ایلمنیت و اسفن است. کانی‌های ثانویه حاصل دگرسانی نیز شامل الیوین کلریتی شده، مالاکیت، کلریت، کلسیت، اپیدوت، اکتینولیت، آلبیت و مونت موریلونیت هستند. نتایج تجزیه‌های شیمیایی سنگ‌های آتشفشانی منطقۀ دستگردو- ملا‌احمد بیان‌گر طیف وسیع SiO2 (4/50 تا 5/65 درصد وزنی) و سرشت ماگمایی کالک آلکالن این سنگ‌ها است. مقدار عناصر نادر خاکی سبک (LREE) در این سنگ‌ها بیش از عناصر نادر خاکی سنگین (HREE) است و Eu آنومالی منفی واضحی دارد. با توجه به شیمی این سنگ‌ها و افقی بودن HREE‌ها، سنگ منشأ مذاب سازندۀ این سنگ‌ها را می‌توان یک اسپینل لرزولیت دانست. بررسی‌های پتروگرافی، شیمی کانی‌ها و نمونه‌های سنگ کل نشان می‌دهد که این سنگ‌ها طی فرآیندی یک‌سان ایجاد شده‌اند و در تشکیل آن‌ها آلایش و اختلاط ماگمایی نیز مؤثر بوده است. با توجه به بررسی‌های صحرایی، پتروگرافی و ژئوشیمی سنگ‌های آتشفشانی منطقه دستگردو-ملا‌احمد، محیط زمین‌ساختی تشکیل آن‌ها را می‌توان یک قوس آتشفشانی در نظر گرفت که در اثر فرورانش نئوتتیس به زیر ایران مرکزی به‌وجود آمده است.  
 

 
 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله  سنگ‌های آتشفشانی ائوسن، آندزیت، کالک آلکالن، نوار ماگمایی ارومیه‌-دختر ، ملا‌احمد، دستگردو

عنوان انگلیسی Petrology of Eocene Volcanic Rocks in Dastgerdo to Molla Ahmad Area (East of Isfahan); Middle Part of the Urumieh- Dokhtar Magmatic Arc (UDMA)
چکیده انگلیسی مقاله The Eocene volcanic rocks are exposed in Dastgerdo and Molla Ahmad areas (East of Isfahan province); the middle part of Urumieh - Dokhtar magmatic arc (UDMA). In this area, the UDMA width is about 13 kilometers which is one of its narrowest parts. These Eocene rocks consist of lava (trachyte, dacite, andesite, basaltic andesite and basalt) and pyroclastic rocks (littic tuff, tuff breccia and ignimbrite) which cross cut by Oligocene granodiorites. Andesites are the predominant rock unit with good outcrops. The main rock- forming minerals of andesites are clinopyroxene (augite), orthopyroxene (enstatite), plagioclase (andesine to bytonite), amphibole (magnesian hornblande), biotite, quartz, magnetite, ilmenite and sphene. Secondary minerals which are produced by alteration are chloritized olivine, malachite, chlorite, calcite, epidote, actinolite, albite and montmorillonite. The geochemistry of volcanic rocks show that the volcanic rocks of Dastgerdo to Molla Ahmad areas have a wide range of SiO2 (50.4 to 65.5 wt%) and belong to the calc-alkaline magmatic series. These rocks are more enriched in light rare earth elements (LREEs) than the heavy rare earth elements (HREEs) and represent evident negative anomaly of Eu. Whole rock chemistry and horizontal pattern of HREEs reveal that the spinel lherzolite is the source rock. Petrography and geochemistry of minerals and whole rock samples indicate that the studied andesites are formed by the same petrogenetic processes and are affected by magma mixing and contamination during crystallization. The field, petrography and geochemical data show that Dastgerdo to Molla Ahmad volcanic rocks belong to volcanic arc tectonic setting and are formed by subduction of Neothetys oceanic crust beneath the Central Iran.
 
 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Eocene volcanic rocks, Andesite, Calcalkaline, Urumieh - Dokhtar magmatic arc, Molla Ahmad, Dastgerdo

نویسندگان مقاله زهرا گلی | Zahra Goli
University of Isfahan
دانشگاه اصفهان، گروه زمین‌شناسی

قدرت ترابی | Ghodrat Torabi
University of Isfahan
دانشگاه اصفهان، گروه زمین‌شناسی

حسنا ملکی | Hosna Maleki
University of Isfahan
دانشگاه اصفهان، گروه زمین‌شناسی


نشانی اینترنتی http://gnf.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-99-2&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده مقاله استخراج شده از پایان نامه
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات