تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، جلد ۱۶، شماره ۴۲، صفحات ۲۷-۴۰

عنوان فارسی بررسی تغییر‌ دما و ارزیابی امکان پیش‌بینی آن در استان اردبیل بر اساس روش های آماری و سیستم استنتاج فازی- عصبی تطبیقی
چکیده فارسی مقاله

با توجه به تاثیر دمای هوا‌ بر جوانب مختلف زندگی بشر و لزوم مطالعه­ی‌‌ نحوه­ی تغییرات و پیش‌بینی آن، در این مطالعه با استفاده از تحلیل‌های آماری تغییرات‌‌ دمای میانگین، حداقل و حداکثر ماهانه، در طول دوره­ی آماری 24 ساله (از ماه ژانویه­ی سال 1987 تا ماه دسامبر سال 2010 به طول 288 ماه) در ایستگاه‌های استان اردبیل‌ بررسی، و در ادامه امکان پیش‌بینی دما با استفاده از سیستم استنتاج فازی‌- عصبی تطبیقی ارزیابی شد.‌ نتایج حاصل نشان داد که روند تغییرات دمای ماهانه در ایستگاه‌های استان اردبیل طی دوره­ی مورد مطالعه افزایشی بوده است. شدت افزایش ‌‌دمای حداقل بیشتر از دمای حداکثر و میانگین بود. بر اساس نتایج پیش‌بینی، رابطه­ی مشخصی بین ویژگی‌های آماری داده‌ها و خطاهای پیش‌بینی وجود داشت. ‌هرچه دامنه­ی تغییرات داده‌ها کمتر،‌ واریانس و انحراف معیار آنها بیشتر بوده و امکان پیش‌بینی مقادیر داده‌ها بیشتر است. در اکثر موارد در فصول سرد سال نوسان مقادیر دمای ماه‌ها در سال‌های مختلف بیشتر بوده است، مدل در پیش‌بینی این موارد دچار خطای بیشتری شده است. در اکثر موارد مدل دمای ماه‌های فصول گرم سال را که روند مشخص‌تری دارند بهتر پیش‌بینی کرده است. در کل بر اساس نتایج این تحقیق سیستم استنتاج فازی‌- عصبی تطبیقی در اکثر موارد کارایی قابل قبولی در پیش­بینی دمای میانگین، حداقل و حداکثر ماهانه در ایستگاه‌های استان اردبیل داشته است.

کلیدواژه‌های فارسی مقاله تغییر دما، پیش‌بینی، ANFIS، استان اردبیل.

عنوان انگلیسی Inspection of temperature alteration and it’s prediction possibility in Ardebil province using statistical analysis and adaptive neuro -fuzzy inference system
چکیده انگلیسی مقاله

  Temperature alteration plays special role as one of the most basic climate elements. So inspection of temperature alteration and anticipation has scientific- applied magnitude. In this study inspection of several cases of statistical characteristics of monthly­ average, maximum and minimum temperature and illumination of their alteration method­, temperatures predictability by ANFIS is evaluated­. Applied data is over 288 months during 24 years of statistical period since January of 1987 until December of 2010 through synoptic stations of Pars Abad, Ardebil and Khalkhal. According to equations of data lineal process­, lineal process of temperatures through all of the stations is positive and­ additive­. Lineal process gradient in minimum temperature is more than other­ maximum and average temperature. Less amplitude more variance and standard aviation and­­ data ­predictability is more. According to present article adaptive Neuro – fuzzy inference system mostly has acceptable function through anticipation of monthly minimum, maximum and average temperature in the stations of Ardebil province.

کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Temperature alteration, prediction, ANFIS, Ardabil province.

نویسندگان مقاله بهروز سبحانی |


اکبر گل‌دوست |



نشانی اینترنتی http://jgs.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2-38&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات