تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، جلد ۱۹، شماره ۵۴، صفحات ۱۸۵-۲۰۳
عنوان فارسی تحلیل اماری سینوپتیکی امواج گرمایی زودرس در شمال غرب ایران
چکیده فارسی مقاله موج‌های گرمایی زودرس رویدادهای حدی جو هستند که باعث تلفات شدیدی در زندگی گیاهی و جانوری شده و مشکلات اجتماعی و اقتصادی زیادی برای جوامع به وجود می‌آورند. هدف این پژوهش شناسایی الگوهای سینوپتیکی و تحلیل آماری امواج گرمایی زودرس در شمال غرب ایران است. برای این کار از داده های دمایی حداکثر روزانه ماه اسفند چهارده ایستگاه‌ سینوپتیکی شمال غرب کشور در دوره آماری ( 1392-1333 ) شمسی استفاد شد. سپس بر اساس آستانه تعریف‌شده‌ی شاخص بالدی تعداد 61 روز موج گرما انتخاب شدند. تمام ویژگی‌های آماری داده‌ها در نرم‌ افزار SPSS پردازش شد. داده‌های ارتفاعی تراز میانی جو بر روی شبکه ای با اندازه 5/2×5/2 درجه قوسی بر روی محدوده 0 تا 70 درجه­ی طول جغرافیایی شرقی و 0 تا 60 درجه­ی عرض جغرافیایی شمالی از پایگاه داده های NCEP/NCAR استخراج شدند. ماتریسی در ابعاد 864 ستون در 40 ردیف تشکیل شد که بر روی ردیف­ها روزهای همراه با امواج گرمایی و بر روی ستونها داده های ارتفاعی تراز میانی جو قرار داشت. تحلیل مولفه­های مبنا بر روی ماتریس همپراش داده­های ارتفاعی انجام شد و 12 مولفه که حدود 93 درصد واریانس داده­ها ( تغییرات ارتفاع فشار تراز hp500 ) را تبیین می­کردند، شناسایی شدند. برای شناسایی الگوهای همدیدی بر روی نمرات مولفه­ها تحلیل خوشه­ای به روش ادغام "WARD" انجام شد. در محموع پنج الگوی فشار مولد امواج گرمایی زودرس شناسایی شد. نتایج تحقیق نشان داد که، امواج گرمایی زودرس شمال غرب ایران بیشتر براثر ایجاد پر ارتفاع بر روی جنوب عربستان، تنگه عدن و مرکز سودان در سطح 500 هکتوپاسکال و شکل‌گیری کم‌فشار سودانی در سطح دریا و گسیل زبانه‌های آن به ‌طرف شمال و شمال شرق که منطقه مورد مطالعه( شمال غرب ایران ) را نیز در برمی‌گیرد، به وقوع می‌پیوندند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله امواج گرمایی زودرس، شاخص بالدی، مولفه مبنا، خوشه بندی، شمال غرب ایران
عنوان انگلیسی Synoptic Analysis of Early Heat Waves in Northwest of Iran
چکیده انگلیسی مقاله Early heat waves are extreme events that cause heavy losses in plant and animal life and cause many social and economic problems for communities. The purpose of this study was to identify synoptic patterns and statistical analysis of preterm heat waves in northwestern Iran. To do this, the maximum daily temperature data of March 14th was used for fourteen synoptic stations in the northwest of the country during the statistical period (1333-1393) Hijri Shamsi. Then, on the basis of the threshold, the Baldy index was selected for 61 days of heat wave. All statistical characteristics of the data were processed in SPSS software. They were The elevation data of the middle atmosphere of the atmosphere was extracted from a NCEP / NCAR database on a network with an arc 2/5 × 2/5 degree on the 0 to 70 degree eastern longitude and 0 to 60 degrees north latitude. The matrix was made up of 864 columns in 40 rows, with rows of days with thermal waves and elevation data on the columns on the middle of the atmosphere. The analysis of the basic components was performed on the algebraic data matrix matrix And 12 components that account for about 93 of the variations in pressure levels above 500 hp, were identified. To identify the coherent patterns, cluster analysis was performed on the scores of the components by the WARD integration method. Five types of pre-heat generation waveform patterns were identified. The results of this study showed that the premature heat waves in the northwest of Iran are due to high altitude formation in southern Arabia, the Aden valley and the center of Sudan at a level of 500 hpa and the formation of Sudanchr('39')s low pressure in the sea level and the discharge of its tabs to the north and northeast of the region The case study (Northwest of Iran) also includes events occurring.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Early Heat Waves, Baldy Index, Base Component, Clustering, Northwest of Iran
نویسندگان مقاله محمود هوشیار | Mahmoud Hooshyar
دانشگاه پیام نور ایران، ایران

بهروز سبحانی | behrouz
دانشگاه محقق اردبیلی

نادر پروین |
دانشگاه پیام نور ایران، ایران

نشانی اینترنتی http://jgs.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-3374-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده اب و هواشناسی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات