پژوهش در سلامت روانشناختی، جلد ۱۳، شماره ۳، صفحات ۵۶-۷۷

عنوان فارسی کاربرد روش شناسی های گفتمانی در پژوهش‌های روانشناسی سلامت
چکیده فارسی مقاله
 مطالعات روانشناختی در ایران رشدی یک سویه داشته است و فضای پژوهشگری در آن ازجهت هستی شناختی در واقع گرایی خام و از جهت معرفت شناسی در اثبات گرایی کورکورانه باقی مانده است و به معرفت شناسی های متاخرتر مانند برساخت گرایی اجتماعی و روش های گفتمانی کمتر پرداخته شده است. اهداف کلی این پژوهش عبارت است از: (1) توصیف مسائل روش‌شناختی در رویکردهای گفتمانی؛ و  (2) شیوه اجرای روش های گفتمانی در روانشناسی سلامت. مفهوم گفتمان برخاسته از انتقاد به ایده آل عینیت یا در بعدی کلی تر  انتقاد از تکیه کردن بر تجربه گرایی صرف در تعریف و تمیز علم از غیر علم است. اتکا بر عینی‌نگری و تجربی نگری از جهات مختلف با ویژگی های ذهن مانند میل به هماهنگی شناختی و قصدمندی ناهمخوان است.  رویکردهای گفتمانی در روانشناسی سلامت بهتر می‌توانند پدیده‌هایی مانند عدم تبعیت از برنامه درمانی، تعریف بیماری و سلامتی و رابطه مسولیت پذیری در مراقبت های سلامتی را تبیین کنند. رویکردهای گفتمانی هم می توانند نشان دهند چگونه گفتمان های اجتماعی و مرتبط با قدرت علمی و اجتماعی، سلامتی و مسولیت در سلامتی را تعریف کنند و همین طور از طریق تحلیل مکالمات، شناسایی کنش های گفتاری، شناسایی خزانه های واژگان تفسیری و شناسایی راهبردهای گفتمانی دلایل مشکلاتی مانند عدم تبعیت از برنامه درمانی و اختلاف فهم بیمار و متخصصین سلامت را بکاوند. رویکردهای گفتمانی، حقیقت سلامت را از منظر زبانی بررسی می کنند و می توانند جهت گیری های افراد درباره پذیرش مداخلات یا مقاومت در برابر رعایت برنامه مداخله و درمان را تبیین کنند.  بنابراین رویکرهای گفتمانی در روانشناسی سلامت می توانند به روانشناسان سلامت کمک کنند تا روش های بهتری را  برای مراقبت از سلامتی پیدا کنند و بینش های جدیدی را درباره اینکه مراجعان چطور مفاهیم سلامت و بیماری را با زبان بر می سازند، به دست دهند.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله روانشناسی گفتمانی، زبان، معرفت شناسی، پژوهش کیفی، اثبات گرایی

عنوان انگلیسی The application of Discursive Methodologies in Health Psychology Research
چکیده انگلیسی مقاله Psychological research in Iran had a unidimensional development and the research programs was influenced by naïve realism and blind positivism. More Recent epistemological tradition like social constructionism and discursive methodologies were ignored in psychological theories and research. The aims of this study were (1) Describing methodological issues in discursive research methods; (2) applying discursive research methods in health psychology. Discourse as a concept is derived from an ontological criticism toward the definition of science based on the objective reality and empiricism. Relying only on the objectivism and empiricism for studying human phenomena is inconsistent with some of the human mind features like intentionality and desire for cognitive consistency. Discursive approaches in health psychology is appropriate for investigating phenomena like noncompliance, representation of illness in patients’ mind and factors affecting in holding responsibility in health-related behaviors. Furthermore, discursive methods could reveal how social discourse and social power could determine the definition of health and responsivity for health related issues. Some of the main analytic methods in discursive methodologies are conversation analysis, identification the discursive performance, finding discursive strategies, and discovering interpretative repertoires. Discursive methodologies could investigate health from the ways of applying language in social context and produce knowledge related to ways people position themselves toward health discourses. So, applying discursive methodologies in health psychology could help health psychologists to find better ways to promote health care and produce novel insights about how clients construct health and illness.        
 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Discursive psychology, Language, Epistemology, qualitative research, positivism

نویسندگان مقاله حمید خانی پور | Hamid Khanipour
Institute of Educational, Psychological, and Social Research, Kharazmi University, Tehran, Iran
موسسه تحقیقات تربیتی، روانشناختی و اجتماعی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

رضا عظیمی | Reza Azimi
Kharazmi university
دانشگاه خوارزمی


نشانی اینترنتی http://rph.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-4069-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات