چکیده فارسی مقاله |
زمینه و هدف: با توجه به متغیر بودن سواد اطلاعاتی در هر فرهنگ و اجتماع، نیاز است مفهوم سواد اطلاعاتی در بافت های گوناگون از جمله مدارس مورد بررسی قرار گیرد. توسعه سواد خواندن که از اهداف اصلی درس فارسی است، بخشی از سواد اطلاعاتی است و پایه های آن در دوره ابتدایی گذاشته می شود. فهم ماهیت سواد اطلاعاتی در درس فارسی، ضمن درک بیشتر ماهیت سواد اطلاعاتی در بافت مدارس، کمک می کند بتوان در امر آموزش و ارزشیابی سواد اطلاعاتی در مدارس به نحو مطلوب تری عمل نمود. روش: این پژوهش از نوع پدیدارشناسی است و از تکنیک تحلیل محتوای کیفی بهره برده است. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختار یافته و مشاهده است. از نمونه گیری هدفمند برای پیشبرد اهداف پژوهش استفاده شده است. چهار معلم پایه چهارم ابتدایی از سه مدرسه در منطقه 2 آموزش و پرورش شهر تهران مورد مصاحبه قرار گرفته و چهار کلاس آنان نیز پس از مشاهده با اجرای مراحل سهگانه کدگذاری نظری تحلیل گردید. یافتهها: بر اساس تحلیل دادهها، میتوان سواد اطلاعاتی در پایه چهارم را در گامهای «تنظیم صحنه: ایجاد فضایی برای تفکر و تأمل و برنامهریزی»، «ایجاد و تبیین نیاز اطلاعاتی»، «جستجو و مکانیابی اطلاعات»، «بهرهگیری از اطلاعات»، «پردازش اطلاعات»، «ثبت، سازماندهی و استفاده اخلاقی از اطلاعات»، «برقراری ارتباط»، «ارائه اطلاعات» تبیین نمود. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها تاکید عمده بر ارتقای مهارت بهره گیری از اطلاعات(خواندن، دیدن، شنیدن)؛ پردازش اطلاعات(تامین زیرساخت های درک متن، تمرین درک مطلب به صورت دیداری، شنیداری و متنی؛ و انجام فعالیت های نیازمندپردازش اطلاعات) و ارائه اطلاعات(در قالبهای مکتوب و غیر مکتوب و شیوه تهیه آنها) است. با ادغام سواد اطلاعاتی درس فارسی، این درس می تواند به اهداف خود بهتر نایل آید. این پژوهش می تواند در جهت طراحی ابزار سنجش سواد اطلاعاتی و طراحی آموزشهای مورد نیاز معلمان و دانش آموزان به کار گرفته شود. |
چکیده انگلیسی مقاله |
Background and Aim: Information literacy is a contextual concept that needs to be studied in different contexts like schools. Promoting reading literacy is a core instructional objectives of Persian literature curriculum and also a part of information literacy. Understanding Concept of information literacy helps us to understand information literacy in elementary schools and can implement it in information literacy Instruction and Assessment of schools. Methods: This research is a phenomenological research that used Qualitative Content Analysis technique for analyzing Semi structured interviews and Observations. Theoretical sampling was used and three schools were selected. We interview with four Teachers and observed four classes in Fourth Grade. Findings: based on data analyzing we can describe information literacy for language in Fourth Grade in this phrases: “Set the scene: Make a space for thinking, reflecting and planning”, “ emerging of determining information need”, “locating and searching of information”, “information engagement”, “information Processing”, “record, organize and ethical use of information”, “Communication”, “Presentation”. Result: based on findings, teachers highly focused on developing skills of information engagement(reading, listening, viewing), Information Processing(supplying Infrastructures of text understandings; Practice textual, audio, visual comprehension; practicing information processing in action), presenting information(in written and Unwritten format and learning how to do them). Integrating information literacy with language curriculum seems that can help to achieve language instructional objectives. The findings can be used for designing instrument of information literacy assessment and also can be used for teacher training. |