علوم زمین خوارزمی، جلد ۲، شماره ۱، صفحات ۳۳-۶۰
عنوان فارسی زمین‌شناسی، سنگ‌شناسی و تحولات ماگمایی سنگ‌های آتشفشانی ائوسن در منطقه آق‌داغ، شمال خاوری ابهر
چکیده فارسی مقاله منطقۀ بررسی شده در بردارندۀ گدازه­ها و سنگ­های ولکانوکلاستیک با ترکیب بازالتیک­آندزیت، آندزیت، تراکی­آندزیت، تراکیت، تراکی داسیت، داسیت و ریولیت-ایگنیمبریت hsj که در پنج مرحله و در محیط آب‌دار تا خشکی فوران یافته‌اند. همۀ سری­های آتشفشانی به‌وسیلۀ توده­های نیمه‌عمیق اسیدی جوان­تر قطع شده­اند. سنگ­های آتشفشانی با ترکیب حدواسط-اسیدی، شواهد اختلاط و آمیختگی ماگمایی را در خود ثبت کرده­اند. در نمودار­های تمایز ماگمایی، گدازه­های بررسی شده، ویژگی­های کالک­آلکالن، کالک­آلکالن پتاسیم بالا و شوشونیتی دارند. در نمودارهای عنکبوتی، نمونه­های بازیک-حدواسط از الگوی کمان قاره­ای و نمونه­های اسیدی از الگوهای ریولیت پرآلومینوس و پوستۀ بالایی تبعیت می‌کنند. الگوهای عناصر نادر خاکی و نمودارهای عنکبوتی سنگ­های آتشفشانی، غنی­شدگی از LREE و LILE در مقایسه با HREE و تهی­شدگی واضح از HFSE (شامل Nb، Ta، Ti) را نشان می­دهند که از ویژگی­های مناطق فرورانش است. به‌دنبال برخورد پلیت عربی با صفحه ایران و کوتاه­شدگی البرز طی ائوسن و به‌دنبال آن پدیدۀ دیلامینیشن لیتوسفر، گوشته لیتوسفری زیرقاره­ای (SCLM) منطقه شروع به ذوب‌بخشی کرد. مذاب حاصل در پوستۀ بالایی تجمع یافته و حجره­های ماگمایی کم‌عمق ایجاد کرد و ذوب‌بخشی پوستۀ بالایی ماگمای اسیدی را به‌وجود آورد. اختلاط و آمیختگی ماگمایی نقش مهمی در ایجاد سنگ­های آتشفشانی با ترکیب بازیک-حدواسط داشته است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Geology, Petrology and Tectonomagmatic Evolution of the Eocene Volcanic Rocks in Aq Dag Area, NE Abhar
چکیده انگلیسی مقاله The study area is comprised of lavas and volcanoclastic rocks with basaltic andesite, andesite, trachy-andesite, trachyte-trachydacite, dacite and rhyolite-ignimbrite compositions which erupted in five episodes in an aqueous to sub-aerial environments. All the volcanic-sedimentary series intruded by younger acidic sub-volcanic massifs. The intermediate-acidic volcanic rocks recorded evidences of magma mixing and mingling. In discrimination magmatic diagrams, the lavas represent calc-alkaline, high-K calc-alkaline and shoshonitic characteristics. In spider diagrams, the basic-intermediate samples follow continental arc pattern. The spider diagrams of acidic samples follow the patterns of peraluminous rhyolite and upper crust. REE and spider patterns of the volcanic rocks, display enrichment of LREE, LILE relative to HREE, and clear depletion of HFSE (such as Nb, Ta and Ti), which signifies subduction zones. After collision of the Arabian and Iranian plates and shortening of the Alborz in Eocene, by subsequence lithospheric delamination, partial melting occurred in sub continental lithospheric mantle (SCLM). The resulted melt accumulated in the upper crust, and formed shallow magma chamber(s). Partial melting of the upper crust produced acidic magma. It seems that magma mixing and mingling had important role in generation of the basic-intermediate rocks
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله مرتضی خلعت بری جعفری | morteza khalatbari jafari
research institute for earth sciences
پژوهشکده علوم زمین

میثم اکبری | meysam akbari
research institute for earth sciences
پژوهشکده علوم زمین

جلیل قلمقاش | jalil ghalamghash
research institute for earth sciences
پژوهشکده علوم زمین

نشانی اینترنتی http://gnf.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-39-1&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده علمی پژوهشی بنیادی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات